Arbowet. 

Wat is de Arbowet?

De Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) stelt regels en verplichtingen vast voor werkgevers en werknemers om een veilige en gezonde werkomgeving te garanderen. De wet geldt voor alle plekken waar arbeid wordt verricht en is van toepassing op een breed scala aan werkenden, waaronder:

• Werknemers in loondienst.
• Deeltijdwerkers, flexwerkers en oproepkrachten.
• Personen met een nulurencontract.
• Vrijwilligers, verenigingen en stichtingen, afhankelijk van de werkzaamheden.

Kenmerken van de Arbowet

Een belangrijk kenmerk van de Arbowet is dat het een kaderwet is. Dit betekent dat de wet algemene regels geeft, maar geen gedetailleerde voorschriften over specifieke risico’s. De concrete uitwerking hiervan is te vinden in:

• Het Arbobesluit: Dit bevat nadere regels over specifieke arbeidsomstandigheden en risico’s.
• De Arboregeling: Dit bevat technische details en eisen waaraan bedrijven moeten voldoen.

Werkgevers en werknemers zijn samen verantwoordelijk voor het verbeteren van arbeidsomstandigheden.

Gezond en veilig werken volgens de Arbowet

Een goed arbobeleid is essentieel voor gezond en veilig werken. De volgende onderdelen zijn cruciaal voor het naleven van de Arbowet:

1. Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E):

Werkgevers zijn verplicht een RI&E op te stellen. Hierin worden de risico’s voor werknemers geïnventariseerd en geanalyseerd. Daarnaast moet een plan van aanpak worden opgenomen om deze risico’s te verminderen of te beheersen.

2. Ziekteverzuimbeleid:

Werkgevers moeten een duidelijk beleid hebben om ziekteverzuim te beheersen en te verminderen. Dit omvat:

• Begeleiding van zieke werknemers door een bedrijfsarts of arbodienst.
• Het opstellen van een plan van aanpak volgens de Wet verbetering poortwachter.

3. Bedrijfshulpverlening (BHV):

Bedrijven moeten voldoende opgeleide bedrijfshulpverleners (BHV’ers) hebben. BHV’ers zijn verantwoordelijk voor:

• Het verlenen van eerste hulp bij ongevallen.
• Het coördineren van evacuaties tijdens noodsituaties.
• Het beperken van schade bij brand of andere calamiteiten.

4. Preventiemedewerker:

Elke organisatie moet minimaal één preventiemedewerker hebben die:

• Helpt bij het opstellen en uitvoeren van de RI&E.
• Adviseert over het arbobeleid en de uitvoering daarvan.
  Bij kleine bedrijven (tot 25 werknemers) mag de werkgever zelf deze rol vervullen.

5. Periodiek Arbeidsgezondheidskundig Onderzoek (PAGO):

Werkgevers moeten hun werknemers de mogelijkheid bieden om deel te nemen aan een PAGO. Dit onderzoek helpt om gezondheidsproblemen vroegtijdig te signaleren en aan te pakken.

Toezicht en handhaving

De Nederlandse Arbeidsinspectie ziet toe op naleving van de Arbowet. Werkgevers en werknemers die zich niet aan de wet houden, kunnen te maken krijgen met:

• Waarschuwingen.
• Boetes: Afhankelijk van de ernst van de overtreding kan de hoogte variëren.
• Stillegging van werkzaamheden: Bij ernstige overtredingen kan de Arbeidsinspectie het werk stilleggen totdat de situatie is opgelost.

De Arbeidsinspectie controleert ook actief op de aanwezigheid van een RI&E en de naleving van andere verplichte maatregelen uit de Arbowet.

Belang van naleving van de Arbowet

Het naleven van de Arbowet draagt bij aan:

1. Veiligheid en gezondheid: Het voorkomt arbeidsgerelateerde ongelukken en gezondheidsproblemen.
2. Werkplezier en productiviteit: Gezonde werknemers presteren beter en hebben minder kans op uitval.
3. Wettelijke naleving: Het voorkomt boetes en stillegging van werkzaamheden door de Arbeidsinspectie.